این شهر باستانی اصفهان، در برگیرنده‌ی آثار تاریخی بسیاری است که در نقاط مختلف آن پنهان شده‌اند.
یکی از این آثار، خیابان چهارباغ عباسی است که به عنوان یک راه اصلی، از میان برخی از جاذبه‌های گردشگری اصفهان می‌گذرد.
این خیابان، که شاهد تاریخ و فرهنگ این شهر است، ممکن است کمتر مورد توجه قرار گرفته باشد.
با ما همراه شوید تا چهارباغ عباسی را بهتر بشناسیم.
معرفی چهارباغ عباسی:
چهارباغ عباسی، نام یکی از زیباترین و تاریخی‌ترین چهارباغ‌های ایران است که در شهر اصفهان قرار دارد.
این چهارباغ، در واقع شامل چندین چهارباغ است که در دوره صفویه ساخته شده‌اند و در دو طرف یک خیابان اصلی قرار گرفته‌اند.
این خیابان، که در دوره قاجار به بی‌اعتنایی مبتلا شد، با تلاش مردم اصفهان از فراموشی رهایی یافت.
اکنون این خیابان، که نماد تاریخ و فرهنگ این شهر است، یکی از محورهای گردشگری اصفهان به شمار می‌آید و در آن جاذبه‌های فراوانی وجود دارد.
چهارباغ عباسی کجاست؟
چهارباغ عباسی یک خیابان تاریخی است که از سی‌و‌سه پل آغاز می‌شود و به شمال شهر اصفهان ادامه می‌یابد.
چهارباغ بالا نیز یک خیابان دیگر است که از سی‌و‌سه پل شروع می‌شود و به جنوب شهر تا دروازه شیراز می‌رسد.
این دو خیابان، در واقع با سی‌و‌سه پل به هم متصل هستند.
چهارباغ پایین نیز در ادامه چهارباغ عباسی به شمال شهر قرار دارد.
برای رفتن به چهارباغ عباسی، می‌توانید از وسایل نقلیه عمومی استفاده کنید.
مترو و اتوبوس از میدان امام حسین به این خیابان دسترسی دارند.
اگر خودروی شخصی دارید، به ترافیک ساعات اوج توجه کنید.
تاریخچه چهارباغ عباسی.
چهارباغ عباسی و چهارباغ بالا دو خیابان تاریخی هستند که در دوره شاه عباس اول و با فرمان او در اصفهان ساخته شدند.
چهارباغ پایین نیز با الگوی چهارباغ صفوی در دوره رضاشاه پهلوی احداث شده است.
در گذشته، یک جوی آب از میان خیابان تا رودخانه زاینده‌رود جاری بود و در نقاط تقاطع، حوض‌های زیبایی وجود داشتند.
خیابان نیز مسیری مخصوص برای سواران داشت و در دو طرف خیابان، چنارهایی در دو ردیف کشیده شده بودند.
خیابان، در دوره صفویه، با باغ‌های باشکوهی پر شده بود که به امرای شاه تعلق داشتند.
اما مردم نیز می‌توانستند از باغ‌ها و میوه‌های آن‌ها لذت ببرند.
باغ‌های تخت، هشت‌گوشه و تاکستان در سمت غرب خیابان و باغ‌های بلبل، توت و درویشان در سمت شرق خیابان قرار داشتند.
از این باغ‌ها، فقط باغ هشت‌گوشه (کاخ هشت بهشت) تاکنون باقی مانده است.
چهارباغ در دوره قاجار.
چهارباغ عباسی، که یکی از آثار تاریخی و فرهنگی اصفهان است، در دوره قاجار با بی‌توجهی و بی‌احترامی روبرو شد و از شکوه و جلال آن کاسته شد.
این چهارباغ، تقریبا نزدیک به نابودی بود، اگر مردم و علمای شهر اجازه نمی‌دادند و با جان و دل مقاومت می‌کردند.
ظل‌السلطان، که پسر بزرگ ناصرالدین شاه بود و به عنوان حاکم اصفهان منصوب شده بود، قصد داشت چهارباغ را تخریب کند و کارگرانش را برای قطع درختان فرستاد.
اما حاج آقا نورالله نجفی اصفهانی، که یکی از علمای برجسته آن زمان بود، از این کار جلوگیری کرد.
او طلاب مدرسه‌های علمیه را به چهارباغ فراخواند و پس از مبارزه‌ای سخت با کارگران ظل‌السلطان، آن‌ها را از چهارباغ دفع کرد و نجات دادند.
امروز نیز باید مسئولین شهر اصفهان مراقب باشند و به بهانه پیشرفت و توسعه شهر، اجازه قطع این درختان قدیمی را ندهند.
مثل چند سال پیش که برای گسترش شبکه‌ی ریلی قطار شهری، چندین درخت از چهارباغ قربانی شدند.
معماری چهارباغ عباسی.
عدد چهار در هنر و معماری ایران باستان نقش مهمی داشته است.
ایرانیان باستان، چهار عنصر اصلی زندگی را بر اساس حکمت خود مقدس می‌دانستند و از آن‌ها به عنوان نمادهای مقدس استفاده می‌کردند.
بنابراین، بهترین شکل معماری را نیز آن‌چه که از چهار پیروی می‌کند، می‌پنداشتند و این باعث شد که حیاط یا صحن تمامی ساختمان‌های ایران، قبل و بعد از اسلام، به چهار بخش تقسیم شوند.
یکی از نمونه‌های هنری که از این عدد تأثیر گرفته‌اند، باغ‌های ایرانی هستند.
در میان باغ‌های ایرانی، آن‌هایی که با معابر و گذرهایی به چهار بخش جدا می‌شدند، چهارباغ خوانده می‌شدند.
بر اساس شواهد باستان‌شناسی، اولین باغ ایرانی با شکل چهارباغ، باغ پاسارگاد بوده که توسط کوروش کبیر ساخته شده است.
طرح چهارباغ در دو روش در باغ‌های ایران پیاده‌سازی می‌شد.
این دو روش برای اجرای طرح چهارباغ در باغ‌های ایرانی وجود داشته‌اند:
روش اول در این روش، یک خیابان اصلی را در طول باغ می‌کشیدند که با گذرهای فرعی به چهار بخش تقسیم می‌شد.
این روش در چهارباغ عباسی در اصفهان به کار رفته است.
روش دوم در این روش، که دقیق‌تر و کامل‌تر از روش اول است، دو معبر متقاطع را در مرکز باغ می‌گذاشتند که چهار مربع یا مستطیل برابر از باغ را می‌ساختند.
در نقطه‌ی تقاطع، یک حوض را به عنوان عنصر مرکزی می‌نهادند. هر یک از چهار مربع را نیز با معابر متقاطع به چهار بخش کوچک‌تر تقسیم می‌کردند.
این تقسیم‌بندی بسته به اندازه‌ی باغ تا جایی که ممکن بود ادامه می‌یافت.
این روش در باغ گلشن در طبس دیده می‌شود.
دیدنی‌های چهارباغ عباسی.
خیابان چهارباغ عباسی، که یکی از آثار تاریخی و فرهنگی اصفهان است، دارای جاذبه‌های متعددی برای گردشگران و اهالی شهر است.
برخی از این جاذبه‌ها عبارتند از:
کاخ هشت بهشت (از خیابان باغ گلدسته)، که یکی از باغ‌های صفوی با معماری زیبا و منحصر به فرد است.
مدرسه چهارباغ (حاشیه خیابان چهارباغ عباسی)، که یکی از مدارس علمیه قدیمی و مهم اصفهان است.
مجموعه نقش جهان با مسجد شیخ لطف الله، مسجد امام، عالی قاپو و بازار قیصریه (با فاصله خیابان سپه از میدان امام حسین)، که یکی از میراث‌های جهانی یونسکو است و نماینده‌ی هنر و معماری ایرانی در دوره صفویه است.
چهلستون (از میدان امام حسین)، که یکی از مساجد زیبا و مشهور اصفهان است و دارای چهل ستون مرمری است.
سی و سه پل (در میدان انقلاب)، که یکی از پل‌های تاریخی و زیبای اصفهان است و بر روی رودخانه زاینده‌رود قرار دارد.
سینماهای حافظ، فلسطین، چهارباغ، سوره و…، که مراکز فرهنگی و تفریحی شهر هستند و فیلم‌های مختلفی را اکران می‌کنند.
رستوران شهرزاد (ابتدای عباس آباد)، که یکی از رستوران‌های معروف و لوکس اصفهان است و غذاهای ایرانی خوشمزه‌ای را سرو می‌کند.
بریانی شاد (ابتدای خیابان طالقانی)، که یکی از غذاهای محلی و مشهور اصفهان است و در این رستوران بهترین نوع آن را می‌توانید بخورید.
مراکز خرید اصفهان شامل چهارباغ، ملت، عالی قاپو و…، که مکان‌هایی برای خرید لباس، کتاب، سوغات و… هستند.
بازدید از چهارباغ اصفهان.
خیابان چهارباغ عباسی، که یکی از آثار تاریخی و فرهنگی اصفهان است، مقصدی است که هیچ گردشگری نمی‌تواند از دیدن آن بگذرد.
اما برای لذت بردن از تمامی جاذبه‌های این خیابان، نیاز به چند ساعت وقت دارید.
پیشنهاد می‌کنم یک روز کامل را برای بازدید از این خیابان در نظر بگیرید.
به این ترتیب، می‌توانید علاوه بر دیدن ساختمان‌های تاریخی، در بازارهای چهارباغ عباسی خرید کنید، در رستوران‌های معروف آن غذاهای ایرانی خوشمزه‌ای را بچشید و شاید در پایان روز، با نگاه کردن به فیلم، خاطرات خوبی را بسازید.
